تأثیر اندازه و شکل لکه های درخت زار بر غنا و تنوع گونه ای پرندگان در منطقه حفاظت شده کرکس

تعیین پارامترهای تأثیر گذار چشم انداز بر غنای گونه ای لکه های زیستگاهی یکی از مهمترین مسائل مطرح در زیست شناسی حفاظت می باشد . بسیاری از مطالعات پیشین تأثیر پارامترهای زیستگاهی را بر جوامع پرندگان در لکه های جنگلی مورد بررسی قرار داده اند، اما به ندرت به مطالعه تأثیر چنین پارامترهایی بر جوامع پرندگان موجود در واحه ها پرداخته شده است . منطقه حفاظت شده کرکس درمنطقه ای نیمه خشک در بخش مرکزی ایران واقع شده و دربرگیرنده تعدادی لکه درخت زار است که گروههای متنوعی از پرندگان را حمایت می کنند . در این مطالعه تأثیر مساحت و شکل لکه بر غنا و تنوع گونه ای پرندگان منطقه حفاظت شده کرکس بررسی شده است . سرشماری پرندگان در 15لکه، در بهار و تابستان 1386 به روش ترانسکت خطی انجام شد ( در مجموع 17/1 کیلومتر ترانسکت در 15 لکه مورد بررسی ). از غنای گونه ای استاندارد شده و نمایه تنوع گونه ای شانون - وینر به ترتیب برای محاسبه غنای گونه ای و تنوع گونه ای پرندگان بهره گرفته شد . پارامترهای فیزیکی لکه ( مساحت و شکل ) با استفاده از تصاویر ماهواره ای اندازه گیری و محاسبه شدند . تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون خطی بیانگر تأثیرپذیری مثبت غنا و تنوع گونه ای پرندگان از مساحت لکه های درخت زار و تأثیرپذیری منفی این پارامترها از شکل لکه ( نسبت محیط به مساحت ) می باشد . نتایج این بررسی در برنامه های مدیریتی حفظ تنوع زیستی و حفاظت از پرندگان قابل کاربرد است .